site sections

Diller

kurdistan map

KÜRDİSTAN'A DAİR

Müzik

Kürt Kültüründe Müzik

Kürt kültüründe müzik çok önemli bir yer teşkil etmektedir. Kürt müziği, genel olarak Kürt kültürü gibi, bölgedeki komşu etnik grupların müzik kültürüyle etkileşime girmiş olsa da, Arap ve İran müziğinden farklı karakterini korumuştur.Geleneksel Kürt müziği icra edenler üçe ayrılırlar: Çîrokbêj yani hikâyeciler(Pirokebiz),, stranbêj yani şarkıcılar, ve dengbêj yani aşıklar (halk ozanları). Kürt hükümdar meclislerinde çalınan resmi, özel bir müzik türü olmaması sebebiyle genellikle akşam ve gece meclislerinde çalınan müzikler klasik müzik olarak kabul edilirler; bu türe şevbihêrk denir. Ozanlar birçok Kürtçe şarkı savaş hikayelerini anlatır, Kürt kahramanlık hikayelerinin anlatımı sevgi ve ayrılık temalarını işler. Ayrıca Kürtlerde müzik din ve hayati değişiklikleri ile sıkıca bağlantılıdır. Birçok şarkı epik motiflere ve temele sahiptir, ince bir melankoliye Kürt şarkılarında, özellikle heyran olarak adlandırılan türkülerinde, sıklıkla rastlanır. Bunların dışında lawje olarak adlandırılan dini müzik ve özellikle sonbaharda seslendirilen ve payizok olarak anılan şarkılar da vardır. Kürt müziği çok çeşitli enstrümanlar barındırır ki bunlardan birkaçı şunlardır: tambur, buzuk, ud, qernête, şimşal, dahol, defdir.

Ayrıca son zamanlarda Kürt sanatçılar pop, hip hop tarzlarında yeni ufuklar açmıştır. Bunun dışında Kürdistan bölgesindeki her bir vilayetin kendisine özel müzik üslubu bulunmaktadır. Bazı bölgeler de çağdaş Kürt müziğinin beşiği sayılmaktadır.

 

Geleneksel El Sanatları

Kürt kilim ve halıları, Kürt kültürü ve sanatında önemli bir yer teşkil etmiştir ki Kürtlerin birçok yüzyıldır kilim ve halı üretmekte olduğu tahmin edilmektedir. Bununla birlikte, eldeki örnek sayısı oldukça azdır ve çoğu koleksiyondaki eski Kürt halıları 18. yüzyıldan kalmadır.  Belki de en çok çiçeklerle ve desenlerle bezenmiş halılar bu halka aittir. Halı dokuyanların bazıları içlerindeki hayallerini ve arzularını halıya aksettirmişlerdir. Kullanılan renkler ise Kürt tasarımlarının zenginleşmesinde ana faktörü teşkil etmektedir.

 

Kürtlerin Geleneksek Kıyafetleri

Kürdistan Bölgesi'ndeki Kürtler Irak’ın orta ve güneyindeki Iraklılar tarafından giyilen elbiseleri giymemektedirler. Şal û Şapık denen Kürt erkeklerinin milli elbiseleri bol kesimli şalvar (Sharwal) ve şalvarın içine alınan aynı kumaş ve renkten gömlek (Choghal)’dır. Kıyafet iki parçadan oluşmaktadır. Genel olarak uzun kumaş parçasından yapılan büyük bir kuşakla karın bölgesine bağlanır (Şutik-Piştin). Bu elbise çokça yaygındır ki Kürdistan bölgesindeki her yaştan erkeği geleneksel Kürt kıyafetiyle görebilirsiniz.

Ayrıca Kürt kadınlarının geleneksel kıyafetleri de üç ana parçadan oluşmaktadır ve kadınların yaşına göre değişmektedir. Genel olarak aynı cins ve renkten (veya başka renklerden) birkaç kumaş parçasından dikilmiş uzun bir elbiseden oluşmaktadır. Ölçüleri kadının beden boyuna göre alınır, uzun manşetli olur. Bu manşet bilek etrafına sarılır veya birbirine bağlanarak omuz arkasına atılır. Bu kıyafet genişçe bir şalvar ile giyilirdi. Üçüncü parça ise (Kuva veya Kufi) olarak adlandırılır. Bu parçanın uzun manşetleri bulunur ve elbise üzerine giyilir, kadının bedeninin arkasını örter, ön taraftan açık veya belin üzerinde bağlanır. Erkek veya kadın Kürt kıyafetlerini satın almak çok kolaydır. Çünkü bu kıyafetler oldukça ucuzdur.